Ngày Đăng : 21/12/2018 - 1:46 PM
Rotor máy khoan từ là thành phần linh kiện có giá thành cao nhất trong những phụ kiện kèm theo máy, vì vậy tại thị trường Việt Nam người dùng hay tận dụng quấn lại để sử dụng mổi khi Rotor bị cháy hoặc bị hư. Việc quấn lại làm giảm được giá thành, tuy nhiên Rotor sẽ bị mất cân bằng, tạo lệch trục gây hư hỏng tiếp phần cơ khí khác của máy. Do đó việc tận dụng quấn lại đòi hỏi phải được thực hiện bởi một dịch vụ chuyên nghiệp và Rotor quấn lại bắt buộc phải được cân bằng động.
1. Tác hại của việc mất cân bằng
- Rotor máy khoan từ bị mất cân bằng là nguyên nhân của phần lớn các rung động cơ học trong động cơ máy khoan từ. Vì thế khi động cơ có rung động bất thường, đầu tiên người ta hay nghĩ đến mất cân bằng Rotor.
- Khi mất cân bằng xem như Rotor có dư ra 2 khối lượng ở 2 đầu, do đó khi quay tạo ra một sự lêch trục so với phương chuẩn vì vậy sẽ phá hỏng 2 ổ bi gối đầu trục Rotor và các bánh răng truyền động (hộp số, ly hơp, nhông truyền...). Đặc biệt trong máy khoan từ có khả năng làm bể mũi cắt.
2. Ngyuên nhân mất cân bằng:
- Do kết cấu không đồng nhất khi chế tạo Rotor.
- Do Rotor bị biến dạng sau một thời gian hoạt động.
- Do Rotor bị nứt vỡ một vài bộ phận.
- Do Rotor bị cong trục sau khi không hoạt động trong một thời gian dài.
- Do các thành phần lắp ghép của Rotor bị xê dịch (ví dụ như cánh quạt gió)
- Do các cuộn dây quấn không đều trên các rãnh của Rotor
- Do các chất tẩm trên thân Rotor không đều
3. Các dạng mất cân bằng
a. Mất cân bằng tĩnh:
Nếu trọng tâm của Rôtor không trùng với trục của Rotor.
- Đối với các rotor có trục ngắn, có thể xem như thân Rotor có thêm một khối lượng dôi dư tại một vị trí nào đó ngoài mặt Rotor (cân bằng một mặt phẳng).
- Đối với các Rotor có trục dài, có thể xem như có 2 khối lượng dôi dư nằm cùng hướng ở 2 đầu rotor.(cân bằng 2 mặt phẳng).
Mất cân bằng tĩnh có thể gây ra rung động trên 2 gối trục 2 đầu Rotor thông thường là 2 ổ bi đở. Hai gối trục này sẽ rung động đồng pha với nhau.
b. Mất cân bằng moment:
- Trọng tâm của Rotor vẫn trùng với trục quay, nhưng moment quán tính lại không trùng với trục. Mất cân bằng moment thường chỉ xảy ra với các rotor dài.
- Có thể xem như Rotor có 2 khối lượng dôi dư ở hai đầu, nhưng nằm đối xứng với nhau 180 độ.Khi rotor quay, hai đầu trục khi đó sẽ ngoáy ngược hướng với nhau, tạo thành các rung động lệch pha nhau 180 độ.
c. Mất cân bằng động:
Nếu Rôtor vừa bị mất cân bằng tĩnh vừa bị mất cân bằng moment, thì nó đã bị mất cân bằng động.
- Mất cân bằng động xem như Rôtor có 2 khối lượng dôi dư có độ lớn khác nhau ở 2 đầu, và góc lệch nhau bằng một góc khác 0, khác 180 độ. Vì thế khi Rotor quay sẽ làm 2 gối trục rung động với biên độ và góc pha khác nhau.